01.05.2025 r. oficjalnie rozpoczął się projekt o akronimie OCCAM (Operationalizing Climate Change Adaptation and Mitigation in European Aquaculture; Operacjonalizacja adaptacji do zmian klimatycznych oraz łagodzenia ich skutków w europejskiej akwakulturze). Ten czteroletni pionierski projekt realizowany będzie w ramach programu Horyzont Europa przez konsorcjum, w skład którego wchodzi 22 partnerów reprezentujących uczelnie wyższe, przemysł i organizacje non-profit, działające w sektorze akwakultury z różnych regionów Europy (np. Norwegia, Szkocja, Islandia, Wyspy Owcze, Hiszpania, Polska). Celem projektu OCCAM jest wprowadzenie innowacyjnych rozwiązań przeznaczonych dla akwakultury, które umożliwią dostosowanie się tego sektora do zmian klimatu oraz łagodzenie skutków tych zmian. W obliczu rosnących zagrożeń, jakie dla ekosystemów wodnych i społeczności przybrzeżnych niosą zmiany klimatu, OCCAM stanowi kluczowy i właściwy krok w kierunku zapewnienia zrównoważonej przyszłości europejskiej akwakultury. Projekt zapewni rozwiązania w czterech kluczowych obszarach:
Zrównoważona akwakultura w zmieniającym się klimacie – projekt OCCAM będzie promował nowe praktyki i narzędzia dla akwakultury, które pomogą zmniejszyć jej negatywny wpływ na środowisko, zapewniając jednocześnie opłacalność ekonomiczną produkcji. Innowacyjne metody monitorowania i zarządzania systemami akwakultury umożliwią producentom reagowanie w czasie rzeczywistym na zmiany spowodowane wpływem klimatu.
Naukowe rozwiązania do podejmowania trafniejszych decyzji – projekt OCCAM dostarczy narzędzi wykorzystujących duże zbiory danych oraz zapewni rekomendacje w zakresie dobrych praktyk produkcyjnych, aby wspierać podejmowanie decyzji gwarantujących odporność produkcji akwakultury na zmiany klimatyczne w jej całym łańcuchu wartości.
Współpraca na rzecz zapewnienia trwałego wpływu rozwiązań – projekt OCCAM zintegruje wszystkie osoby zaangażowane w akwakulturę, od producentów, naukowców aż po lokalnych i europejskich ustawodawców, zintensyfikuje współpracę międzysektorową by dostarczyć aplikacyjnych rozwiązań na najbliższe lata. Materiały szkoleniowe oraz rekomendacje zmian legislacyjnych (policy briefs) będą wspierać integrację strategii adaptacji i łagodzenia zmian klimatu z długoterminowym zarządzaniem akwakulturą.
Dziewięć studiów przypadków w Europie – projekt OCCAM przeanalizuje dziewięć regionalnych studiów przypadków (case studies, CS), obejmujących szeroki zakres metod
i typów akwakultury — od akwakultury przemysłowej po produkcję mikroskalową. Studia przypadków przetestują narzędzia i innowacyjne rozwiązania problemów, zapewniając trafność i stosowalność w całej branży akwakultury w Europie.
Polskę w projekcie reprezentować będą naukowcy z Wydziału Nauk o Żywności i Rybactwa Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie (ZUT) oraz Ińskie Centrum Rybactwa sp. z o.o. (ICR), którzy są odpowiedzialni za studium przypadku, dotyczące dostępności wody w gospodarstwach karpiowych oraz zagospodarowania osadów spływających z gospodarstw. Liderem CS1 jest ZUT, natomiast ICR jako jedno
z najlepiej rozwijających się gospodarstw karpiowych w Polsce przetestuje rozwiązania
w warunkach operacyjnych farmy karpiowej. Interdyscyplinarnym zespołem pokieruje dr inż. Piotr Eljasik z Katedry Technologii Mięsa.
Pierwsze, otwierające projekt, spotkanie odbyło się w norweskim Tromsø. Podczas kilkudniowych obrad udało się wypracować solidne podstawy współpracy konsorcjum oraz zaplanować nadchodzące aktywności.
OCCAM finansowany jest przez Unię Europejską na mocy umowy nr 101182044. Wyrażone poglądy i opinie są jednak poglądami i opiniami wyłącznie autora(-ów) i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy Unii Europejskiej lub REA. Ani Unia Europejska, ani REA nie mogą być za nie pociągnięte do odpowiedzialności.
Kontakt:
dr inż. Piotr Eljasik
peljasik@zut.edu.pl
LinkedIn - www.linkedin.com/company/occam-project/about/
Photo Credit: Audun Iversen, Nofima
