Informacje bieżące

Europejski Laser na Swobodnych Elektronach (XFEL) 16.03.2018 09:17

W zeszłym roku w Hamburgu na terenie ośrodka badawczego DESY (Deutsches Eletronen Synchroton) w Hamburgu uruchomiono rentgenowski Laser na Swobodnych Elektronach European XFEL (ang. X-ray Free-Electron Laser).

Jest to najpotężniejsze urządzenie badawcze tego typu na świecie. Lasery na wolnych elektronach umożliwiają generowanie koherentnej wiązki promieniowania, której długość fali można płynnie regulować (od fal milimetrowych do promieniowania rentgenowskiego), a zależny ona od energii elektronów oraz okresu i indukcji pola magnetycznego undulatora. Unikalna kombinacja długości fali, czasu trwania impulsów w połączeniu z dużą ilością fotonów w impulsie pozwala na badania procesów zachodzących jednocześnie w dwu skalach atomowych – czasu i przestrzeni. Bardziej szczegółowe informacje na temat możliwości wykorzystania XFEL w badaniach naukowych znajduje się na stronie internetowej.

W budowę Eu-XFEL zaangażowanych było 11 krajów europejskich, w tym Polska. Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie jest członkiem Krajowego Konsorcjum „XFEL – Polska”, które obecnie liczy 27 członków. Aktywność Konsorcjum jest skierowana na efektywne wykorzystanie Eu-XFEL w badaniach naukowych i przygotowaniu użytkowników. Podstawą działalności Konsorcjum są środki finansowe pozyskiwane z MNiSW i jego agend. Na najbliższy konkurs w 2018 r. MNiSW zarezerwowało środki finansowe i zagwarantowało również środki na następne lata. Wniosek na 2018 rok musi być złożony do połowy kwietnia, a zatem do 28 marca muszą zostać zgłoszone tematy badawcze od wszystkich członków Konsorcjum. Proszę o przesłanie do mnie tematów prac naukowych, jakie Państwo chcielibyście realizować przy wykorzystaniu XFEL do dnia 23 marca do godz. 17.00. Przekażę e-mailem odpowiedni formularz do wypełnienia. Osoby/zespoły badawcze z ZUT (także z ośrodkami zagranicznymi), które jeszcze nie mają dobrze sprecyzowanych planów naukowych związanych z wykorzystaniem XFEL, ale dostrzegają potencjał tego źródła promieniowania rentgenowskiego proszę również o kontakt.

dr hab. inż. Anna Szymczyk, prof. ZUT
Przedstawiciel ZUT w Krajowym Konsorcjum XFEL - Polska
Instytut Fizyki, WIMiM, tel. 91 449 44 04, e-mail: aszymczyk@zut.edu.pl